Przemoc domowa - Aktualności - Komenda Powiatowa Policji w Mrągowie

Podejmowanie interwencji w rodzinie, w której dochodzi do przejawów przemocy, określane jest mianem procedury „Niebieskie Karty”.

Kogo należy poinformować o przemocy w rodzinie?

Podmiotami odpowiedzialnymi za realizację przedmiotowej procedury są przedstawiciele:

• Policji,
• Pomocy społecznej,
• Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,
• Oświaty,
• Służby zdrowia.

Co to jest przemoc w rodzinie?
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie definiuje przemoc w rodzinie jako: jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób członów rodziny (definicja poniżej), w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.

Kogo dotyczy przemoc w rodzinie?

• Według Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie członkiem rodziny jest osoba najbliższa w rozumieniu artykułu 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku – Kodeks karny (Dziennik Ustaw Numer 88, pozozycja 553, z późniejszymi zmianami), a także inna osoba wspólnie zamieszkująca lub gospodarująca.
• Artykuł 115 §11 Kodeksu karnego brzmi: osobą najbliższą jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu.

Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie:

• Policjant (lub przedstawiciel jednego z ww. podmiotów) podejmuje czynności w ramach procedury „Niebieskie Karty”, jeżeli podczas wykonywania obowiązków służbowych uzyskał informację o przejawach przemocy w rodzinie bądź ma uzasadnione podejrzenie jej występowania.
• Policjant przeprowadzający interwencję domową wobec przemocy w rodzinie, ujawniający tą przemoc podczas wykonywania innych obowiązków służbowych każdorazowo sporządza formularz „Niebieska Karta - A” Wtedy też następuje wszczęcie procedury "Niebieskie Karty".
• Po wypełnieniu formularza "Niebieska Karta" – A osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, przekazuje się formularz „Niebieska Karta – B” (Pouczenie dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie).
• Podmiot sporządzający formularz "Niebieska Karta" – A ma obowiązek przekazania go do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia wszczęcia procedury.

W skład zespołu interdyscyplinarnego wchodzą przedstawiciele:

• jednostek organizacyjnych pomocy społecznej;
• gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych;
• Policji;
• oświaty;
• ochrony zdrowia.
• organizacji pozarządowych.

W skład zespołu interdyscyplinarnego wchodzą również kuratorzy sądowi oraz prokuratorzy, a także przedstawiciele podmiotów działających na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Przez przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego do pracy z konkretnymi rodzinami objętymi procedurą „Niebieskie Karty” zostaje powołana grupa robocza.

W skład grup roboczych wchodzą przedstawiciele:

• jednostek organizacyjnych pomocy społecznej;
• gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych;
• Policji;
• oświaty;
• ochrony zdrowia.

W skład grup roboczych mogą wchodzić także kuratorzy sądowi, jak również przedstawiciele innych podmiotów, specjaliści w dziedzinie przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Na spotkania grup roboczych są zapraszane ofiary przemocy w rodzinie oraz sprawcy przemocy – ale ODDZIELNIE.

Należy pamiętać, że:
- wszczęcie procedury "Niebieskie Karty" nie wymaga zgody osoby dotkniętej przemocą w rodzinie,
- w celu udokumentowania obrażeń fizycznych osobie pokrzywdzonej przemocą w rodzinie należy się BEZPŁATNE zaświadczenie lekarskie o przyczynach i rodzaju uszkodzeń.

Dodatkowo dzięki wejściu w życie tzw. ustawy antyprzemocowej policjanci mogą skorzystać z przysługującego im prawa i zastosować wobec osoby stosującej przemoc nakaz opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i zakaz zbliżania się do jego bezpośredniego otoczenia.

Nakaz  lub zakaz obowiązuje przez okres 14 dni, z możliwością przedłużenia czasu jego obowiązywania przez sąd. Przed podjęciem decyzji o wydaniu nakazu lub zakazu, policjant obligatoryjnie dokonuje oceny ryzyka zagrożenia życia lub zdrowia osoby dotkniętej przemocą w rodzinie. Do oceny tego ryzyka, dedykowane są kwestionariusze jego szacowania, zawierające kryteria określone przez ustawodawcę.

W celu ustalenia zasadności wydania nakazu lub zakazu Policja może dokonywać innych czynności, w szczególności przesłuchać w charakterze świadka osobę zgłaszającą przemoc w rodzinie lub osobę dotkniętą tą przemocą. Nakaz lub zakaz mogą być wydane łącznie i są natychmiast wykonalne. Policjant określa m.in. obszar lub odległość od wspólnie zajmowanego mieszkania, którą osoba stosująca przemoc w rodzinie będzie obowiązana zachować. Nakaz lub zakaz jest niezwłocznie doręczany zarówno osobie, wobec której został wydany, jak również osobie dotkniętej przemocą w rodzinie. W przypadku odmowy przyjęcia nakazu lub zakazu przez osobę stosującą przemoc w rodzinie, doręczenie zobowiązania uważane jest za dokonane. Nakaz lub zakaz mogą być wydane również w przypadku nieobecności osoby stosującej przemoc w rodzinie, podczas wykonywania czynności przez Policję we wspólnie zajmowanym mieszkaniu lub jego bezpośrednim otoczeniu. Odpis wydanego nakazu lub zakazu jest niezwłocznie doręczany prokuratorowi. O fakcie wydania nakazu lub zakazu zawiadamiany jest właściwy miejscowo zespół interdyscyplinarny, a gdy w mieszkaniu zamieszkują osoby małoletnie – także właściwy miejscowo sąd opiekuńczy. Czynność opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia przez osobę stosującą przemoc w rodzinie, wobec której wydano nakaz lub zakaz, odbywa się w obecności interweniujących policjantów i wymaga sporządzenia protokołu.

Osobie, wobec której wydany zostanie nakaz lub zakaz przysługuje prawo:

• zabrania ze sobą jedynie przedmiotów osobistego użytku i służących do świadczenia pracy oraz będących jej własnością zwierząt domowych.
• jednorazowa możliwość zabrania z mieszkania w późniejszym terminie mienia stanowiącego jej własność, w obecności policjanta i po uzgodnieniu terminu z osobą dotkniętą przemocą w rodzinie.
• złożenia zażalenia do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce położenia wspólnie zajmowanego mieszkania w związku z wydaniem nakazu lub zakazu.

Osoba, wobec której wydany zostanie nakaz lub zakaz będzie dodatkowo zobowiązana:

• do wskazania Policji deklarowanego miejsca swego pobytu,
• w miarę możliwości, numeru telefonu,
• informowania o każdorazowej zmianie w powyższym zakresie.

W okresie obowiązywania nakazu lub zakazu Policja zobowiązana jest do co najmniej trzykrotnego sprawdzenia, czy nakaz lub zakaz nie są naruszane, przy czym pierwsze sprawdzenie odbywa się następnego dnia po wydaniu nakazu lub zakazu. W przypadku nie stosowania się osoby do wydanego przez Policję zakazu lub nakazu ustawodawca przewidział sankcje w Kodeksie wykroczeń – czyn zabroniony art.66b za naruszenie którego przewiduje się karę aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. W tym przypadku ma miejsce zastosowanie trybu przyspieszonego wobec sprawcy tego wykroczenia.

Nakaz lub zakaz tracą moc po upływie 14 dni od wydania, chyba, że w czasie ich obowiązywania sąd udzieli zabezpieczenia w sprawach o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia. Zobowiązania utracą również moc, w przypadku, gdy osoba stosująca przemoc w rodzinie, wobec której wydano nakaz lub zakaz, zostanie zatrzymana w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa, a następnie zastosowany zostanie wobec niej środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania lub nakazania okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym.